Cùng với nhịp chuyển động của thời đại công nghệ số, mạng xã hội đã và đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống chúng ta, mang lại những lợi ích chưa từng có cho xã hội loài người Cùng với những tiện ích không thể phủ nhận, mạng xã hội cũng có những ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần lẫn thể chất của người sử dụng.
Nhất là không gian mạng với đặc tính nặc danh, lan truyền nhanh đã trở thành môi trường thuận lợi cho hoạt động tán phát tin giả, tin sai sự thật. Tin giả xuất hiện và tồn tại như một loại virus nguy hiểm lan truyền ngày càng rộng, cũng biến chủng, gây hậu quả khó lường về cả kinh tế và đời sống văn hóa tinh thần, là phương tiện để kẻ xấu lợi dụng gây chia rẽ xã hội sâu sắc. Tin giả xuất hiện không chỉ từ động cơ câu view, câu like, hay lợi ích vật chất đơn thuần, nguy hiểm nhất “virus tin giả” được coi là một vũ khí lợi hại mà các đối tượng xấu triệt để lợi dụng để chống đối Đảng và Nhà nước ta.
Mạng xã hội cũng chính là “con dao hai lưỡi”. Nếu được sử dụng đúng cách, nó sẽ là công cụ đắc lực hỗ trợ chúng ta trong cuộc sống. Nếu sử dụng sai cách, nó không những ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần mà còn cả đến thể chất và tài sản của người dùng. Vì vậy, việc tạo lập “vùng xanh” trên mạng xã hội là rất cần thiết để “ngăn” người dùng tiếp cận với những thông tin tiêu cực, sai sự thật, lừa đảo…
Trên mạng xã hội là vùng an toàn (vùng xanh), nơi ý thức và thái độ của người tham gia là đúng đắn và lành mạnh. Để thiết lập và giữ vững “vùng xanh” trên mạng xã hội, người tham gia cũng phải thực hiện nghiêm “5K” gồm: "Không tin ngay - Không vội Like - Không thêm thắt - Không kích động - Không vội chia sẻ”. (Không tin ngay những thông tin trên mạng mà chưa qua xác thực; không vội đăng tải, bình luận; không thêm, không bớt thông tin; không vội chia sẻ khi thông tin chưa được kiểm chứng; không kích động. Nên bình tĩnh đối thoại một cách văn minh).
Nhằm tạo điều kiện phát triển lành mạnh mạng xã hội tại Việt Nam, Xây dựng chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử trên mạng xã hội, giáo dục ý thức. Ngày 17/6/2021, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã ký Quyết định số 874/QĐ-BTTTT về việc ban hành Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, với mục tiêu chính là phát triển lành mạnh mạng xã hội tại Việt Nam, đảm bảo quyền tự do cá nhân, quyền tự do kinh doanh, không phân biệt đối xử nhà cung cấp dịch vụ trong và ngoài nước, phù hợp với chuẩn mực, thông lệ và các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia; xây dựng chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử trên mạng xã hội, giáo dục ý thức, tạo thói quen tích cực trong các hành vi ứng xử của người dùng trên mạng xã hội.
Về nguyên tắc cơ bản để sử dụng không gian mạng một cách an toàn, văn minh bao gồm: sử dụng tên chính danh, cài đặt mật khẩu an toàn và không kết bạn với những người chưa biết rõ thông tin; ý thức tế nhị, lịch sự và không làm ảnh hưởng đến người khác; cẩn thận, lưu ý với việc gắn thẻ (tag) người khác vào các hình ảnh, bài viết; không nên và không cần thiết đăng tải hình ảnh bản thân mọi lúc, mọi nơi, đang làm gì, ở với ai chính xác mọi thời điểm; nhận diện và kiểm chứng thông tin trước khi đăng tải; chú trọng chia sẻ những cảm xúc đẹp, hình ảnh giàu tính thẩm mỹ, văn minh; chú ý những trang web, báo điện tử mang tính “câu” view, “câu” like. Đặc biệt, không chia sẻ, bình luận chú ý những thông tin sai trái, độc hại mà phải báo cáo ngay cho cơ quan có thẩm quyền để xử lý. Bên cạnh đó, cần chọn các nguồn tin chính thống, đáng tin cậy của Chính phủ.
